Φούρνοι – Κορσεών

Φούρνοι ΚορσεώνΟι Φούρνοι Κορσεών είναι  νησιώτικο σύμπλεγμα που αποτελείται από τρία μεγαλύτερα νησιά, τους Φούρνους, τη Θύμαινα και τον Άγιο Μηνά τα οποία περιβάλλονται από δεκαπέντε μικρότερα, βραχονησίδες. Στο μεγαλύτερο υπάρχουν τα χωριά Φούρνοι και Χρυσομηλιά, ενώ άλλο ένα χωριό υπάρχει στη Θύμαινα με το ίδιο όνομα.

Το πολύνησο αυτό σύμπλεγμα είχε γίνει εξαιτίας της θέσης του χώρος απόκρυψης και ορμητήριο πειρατών-κουρσάρων, από τη δράση των οποίων κάποιοι θεωρούν ότι έλαβε το όνομα Κορσεοί. Ωστόσο τα νησιά αυτά ήδη από την αρχαιότητα ονομάζονταν “Κοράσιοι νήσοι” και το Κορσεοί ίσως είναι παραφθορά του αρχαίου ονόματος. Σύμφωνα με την παράδοση, ο Σάμος, γιος και διάδοχος του πρώτου βασιλιά της Σάμου Αγκαίου, δώρισε τα νησιά στις κόρες του. Έτσι ονομάστηκαν Κοράσιοι νήσοι. Τα νησιά φαίνεται πως κατοικήθηκαν από τα ίδια φύλα που κατοίκησαν τη Σάμο και Ικαρία. Αρχαιολογικά ευρήματα εντοπίζονται σε διάφορα σημεία του μεγαλύτερου νησιού από την ελληνιστική περίοδο.

Κατά τη διάρκεια της βυζαντινής περιόδου δεν υπάρχουν πολλές πληροφορίες για την περιοχή των Φούρνων παρά μόνον ότι ο βυζαντινός στόλος επέφερε πλήγματα κατά των πειρατών που λυμαίνονταν τις θάλασσες. Ο φόβος των πειρατικών επιδρομών και η ανασφάλεια συνετέλεσαν στην ερήμωση των νησιών στην ύστερη βυζαντινή περίοδο και στους πρώτους αιώνες της οθωμανικής περιόδου. Καθώς το νησιώτικο σύμπλεγμα των Φούρνων έμενε ακατοίκητο αποτελούσε ασφαλές καταφύγιο πειρατών.

Από τον 16ο αναφέρεται σε περιηγητικά κείμενα και το όνομα Φούρνοι, ονομασία που έλαβε το μεγαλύτερο νησί πιθανόν εξαιτίας του σχήματος του φυσικού λιμανιού του.

Το νησί άρχισε ξανά να κατοικείται στα τέλη περίπου του 18ου αιώνα, αρχικά από μοναχούς και στη συνέχεια από Πάτμιους και άλλους νησιώτες κατατρεγμένους και καταδιωγμένους από τις τούρκικες αρχές. Σιγά σιγά ο πληθυσμός αυξήθηκε όσο το επέτρεπε η έκταση και η μορφολογία των νησιών. Στη διάρκεια της τουρκοκρατίας οι Φουρνιώτες είχαν σχετική ελευθερία και αυτονομία διοικούμενοι κυρίως από την τοπική Δημογεροντία και καταβάλλοντας στην Πάτμο ένα ποσόν ως μίσθωμα. Το καθεστώς της δημογεροντίας ίσχυσε μέχρι το 1912 που οι Φούρνοι απελευθερώθηκαν και ενώθηκαν με το Ελληνικό κράτος.

Στη διάρκεια του 2ου παγκοσμίου πολέμου και οι Φούρνοι, όπως η Σάμος και η Ικαρία, γνώρισαν την ιταλική κατοχή. Μετά την απελευθέρωση οι Φουρνιώτες ασχολήθηκαν κυρίως με την αλιεία, συγκροτώντας ένα πολύ δυναμικό αλιευτικό στόλο. Αρκετοί επίσης την μεταπολεμική περίοδο μετανάστευσαν προς την Αμερική. Σήμερα παράλληλα με την αλιεία, που συνεχίζει να αποτελεί ένα δυναμικό επιχειρηματικό κλάδο, οι Φουρνιώτες ασχολούνται με τον τουρισμό, ενώ αρκετοί έχουν σπουδάσει τη ναυτική τέχνη και ταξιδεύουν ως ναυτικοί και καπετάνιοι σε μεγάλα πλοία.

Χρ. Λάνδρος

Φιλόλογος-αρχειονόμος

Προϊστάμενος ΓΑΚ Αρχείων Νομού Σάμου

Share Share on FacebookTweet about this on TwitterShare on Google+Email this to someoneDigg thisShare on Reddit